Fundusze strukturalne
Co to jest?Fundusze strukturalne są instrumentami Polityki Strukturalnej Unii Europejskiej. Ich zadaniem jest wspieranie restrukturyzacji i modernizacji gospodarek krajów UE. W ten sposób wpływa się na zwiększenie spójności ekonomicznej i społecznej Unii. Fundusze kierowane są do tych sektorów gospodarki i regionów, które bez pomocy finansowej nie są w stanie dorównać do średniego poziomu ekonomicznego w UE.
Istnieją cztery Fundusze strukturalne:- Europejski Fundusz Społeczny
- Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
- Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
- Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa
Dokumentem określającym kierunki i wysokość wsparcia finansowego ze strony Funduszy strukturalnych na realizację zamierzeń rozwojowych w Polsce po przystąpieniu do UE są Podstawy Wsparcia Wspólnoty (PWW).
PWW w Polsce są wdrażane za pomocą pięciu jednofunduszowych sektorowych programów operacyjnych (SPO), w ramach których beneficjenci mogą ubiegać się o dofinansowanie. Dotyczą one:
- wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw (SPO WKP),
- rozwoju zasobów ludzkich (SPO RZL),
- restrukturyzacji i modernizacji sektora żywnościowego oraz rozwoju obszarów wiejskich (SPO ROL),
- rybołówstwa i przetwórstwa ryb (SPO Ryby),
- infrastruktury transportowej i gospodarki morskiej (SPO Transport).
O dofinansowanie ze środków unijnych można ubiegać się również w ramach dwufunduszowego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR), który zarządzany jest na poziomie krajowym, ale wdrażany w systemie zdecentralizowanym na poziomie poszczególnych województw. Z kolei wsparciu procesu wdrażania Funduszy strukturalnych służy stworzony do tego celu Program Operacyjny Pomocy Technicznej.
} elseif($GLOBALS['k1']=="3") { ?>Fundusze unijne na lata 2004-2006
Unia Europejska w ramach polityki strukturalnej prowadzi działania mające służyć wyrównaniu poziomu życia we wszystkich krajach członkowskich wspólnoty. Unijne Fundusze Strukturalne to między innymi ponad 16 miliardów euro do wykorzystania przez Polskę w latach 2004-2006 w ramach Narodowego Planu Rozwoju. Celem tego planu jest rozwijanie konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zdolnej do długofalowego, harmonijnego rozwoju - gospodarki zapewniającej wzrost zatrudnienia.
Plan koncentruje się na pięciu priorytetach:- Wzrost konkurencyjności gospodarki
- Rozwój zasobów ludzkich
- Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich
- Rybołówstwo i przetwórstwo ryb
- Transport i gospodarka morska
Europejski Fundusz Społeczny (EFS)
Europejski Fundusz Społeczny jest najważniejszym instrumentem UE w zakresie rozwoju zasobów ludzkich oraz przeciwdziałaniu bezrobociu. Środki EFS przeznacza się w Polsce na realizację Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich, Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL ukierunkowanej na przeciwdziałanie dyskryminacji i zwalczanie nierówności na rynku pracy.
Projekty, realizowane przez wybrane w trybie konkursu instytucje szkoleniowe i uczelnie, dotyczyć mogą:- szkoleń zawodowych - zarówno w zakresie podwyższenia kwalifikacji i umiejętności, jak i zdobycia nowych, związanych ze zmianami technologicznymi (kursy zawodowe, szkolenia z zakresu nowoczesnych technologii i innowacji, zastosowanie IT),
- szkoleń menedżerskich - służących usprawnieniu zarządzania, identyfikacji potrzeb związanych z kwalifikacjami pracowników, poprawie organizacji pracy,
- studiów podyplomowych w celu podwyższenia lub zdobycia nowych kwalifikacji,
- szkoleń praktycznych, odbywających się w instytucjach naukowo-badawczych,
- podwyższania umiejętności i kwalifikacji pracowników nisko wykwalifikowanych.
Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich (ZPO RZL)
Głównym celem SPO RZL jest:"budowa otwartego, opartego na wiedzy społeczeństwa poprzez zapewnienie warunków do rozwoju zasobów ludzkich w drodze kształcenia, szkolenia i pracy".
Realizacja niniejszego celu przyczyni się do rozwijania konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości. Harmonijny rozwój gospodarki ma zapewnić wzrost zatrudnienia i osiągnięcie spójności społecznej, ekonomicznej i przestrzennej z Unią Europejską na poziomie regionalnym i krajowym.
Cele SPO RZL są realizowane poprzez trzy Priorytety :- Priorytet 1: Aktywna polityka rynku pracy oraz integracji zawodowej i społecznej.
Celem tego priorytetu jest wzmocnienie potencjału instytucjonalnej obsługi klientów służb zatrudnienia, pomocy społecznej i innych instytucji działających na rzecz rynku pracy. Ma on służyć również działaniom na rzecz bezrobotnych oraz osób z grup szczególnego ryzyka. Celem priorytetu jest też wyrównywanie szans kobiet w dostępie do rynku pracy i zatrudnienia.
- Priorytet 2: Rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy.
System edukacyjny powinien pozwalać osobom w każdym wieku zdobyć umiejętności, które pozwolą funkcjonować na rynku pracy. Dlatego celem priorytetu jest rozszerzanie dostępu do edukacji i poprawa jej poziomu. Istotne jest również włączanie w proces edukacji technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Kolejne cele priorytetu to podnoszenie kwalifikacji pracowników, promocja edukacji w zakresie przedsiębiorczości i promocja elastycznych form pracy. Priorytet ten ma wreszcie na celu poprawę jakości pracy administracji publicznej poprzez zapewnienie odpowiednich szkoleń.
- Priorytet 3: Pomoc techniczna.
Celem tego priorytetu jest wsparcie instytucji zajmujących się wdrażaniem SPO RZL, tak aby mogły efektywnie i zgodnie z politykami wspólnotowymi dysponować środkami unijnymi.
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR).
Celem strategicznym Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego jest:"tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałania marginalizacji niektórych obszarów, w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską"
ZPORR jest jednym z siedmiu programów operacyjnych. Program ten rozwija cele NPR, określając priorytety, kierunki i wysokość środków przeznaczonych na realizację polityki regionalnej państwa.
Cele ZPORR są realizowane poprzez 4 Priorytety:- Priorytet 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmocnieniu konkurencyjności regionów,
- Priorytet 2. Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach,
- Priorytet 3. Rozwój lokalny,
- Priorytet 4. Pomoc techniczna.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR)
Utworzony został jako reakcja na coraz głębsze rozbieżności w rozwoju regionów.EFRR będzie współfinansował projekty realizowane w ramach następujących programów operacyjnych:
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR)
Celem strategicznym Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego jest:
"tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałania marginalizacji niektórych obszarów, w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską"ZPORR jest jednym z siedmiu programów operacyjnych. Program ten rozwija cele NPR, określając priorytety, kierunki i wysokość środków przeznaczonych na realizację polityki regionalnej państwa.
Cele ZPORR są realizowane poprzez 4 Priorytety:- Priorytet 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmocnieniu konkurencyjności regionów,
- Priorytet 2. Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach,
- Priorytet 3. Rozwój lokalny,
- Priorytet 4. Pomoc techniczna.
SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw
Sektorowy Program Operacyjny "Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, lata 2004-2006" znany pod hasłem UNIA DLA PRZEDSIĘBIORCZYCH - "PROGRAM KONKURENCYJNOŚĆ" - to jeden z kluczowych dokumentów przygotowanych przez Polskę, przewidzianych w Narodowym Planie Rozwoju 2004-2006 i określających ramy wsparcia dla Polski z funduszy strukturalnych po przystąpieniu do Unii Europejskiej.
SPO WKP, wykorzystując zasoby sfery naukowo-badawczej oraz korzyści związane ze stosowaniem nowoczesnych technologii, w tym technologii informacyjnych oraz technologii wspierających ochronę środowiska, określa cele, priorytety i działania dotyczące realizacji polityki w zakresie przedsiębiorczości i innowacyjności, ze szczególnym uwzględnieniem sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP).
SPO Transport
Jest jednym z siedmiu programów operacyjnych służących realizacji Podstaw Wsparcia Wspólnoty na lata 2004 - 2006 (PWW). Program ten, wraz z częścią transportową strategii wykorzystania Funduszu Spójności, rozwija cele PWW, określając kierunki, priorytety, działania i wysokość środków przeznaczonych na rozwój sfery transportu.
Środki na współfinansowanie przedsięwzięć realizowanych w ramach SPO T pochodzą w głównej mierze z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
W przypadku SPO T głównymi beneficjentami końcowymi są: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Polskie Koleje Państwowe Polskie Linie Kolejowe S.A., Urzędy Morskie, Zarządy Portów, Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa (SAR), miasta na prawach powiatu (powiaty grodzkie), Ministerstwo Transportu i Budownictwa, Policja, Straż Pożarna.
Dla SPO T Instytucją Zarządzającą jest Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, które pełni ogólny nadzór nad procesem programowania, przygotowania i wyboru projektów, realizacji i kontroli realizacji SPO T.
Funkcję Instytucji Pośredniczącej pełni Ministerstwo Transportu i Budownictwa, które odpowiedzialne jest m.in. za wybór projektów, które mają być współfinansowane w ramach SPO T, zawieranie umów o dofinansowanie z beneficjentami, monitorowanie procesu realizacji projektów, kontrolę realizowanych projektów.
Działalność Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego koncentruje się na następujących dziedzinach:- inicjatyw na rzecz rozwoju lokalnego oraz zatrudnienia, jak też działalności średnich i małych przedsiębiorstw,
- rentownych inwestycji produkcyjnych umożliwiających tworzenie lub utrzymywanie trwałego zatrudnienia,
- infrastruktury,
- rozwoju turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury,
- ochrony i poprawy stanu środowiska,
- rozwoju społeczeństwa informacyjnego.
- inwestycje produkcyjne mające na celu tworzenie i ochronę stałych miejsc pracy,
- inwestycje w infrastrukturę,
- rozwój endogeniczny potencjału poprzez środki, które zachęcają i wspierają lokalny rozwój i inicjatywy zatrudnienia oraz działalność małych i średnich przedsiębiorstw,
- środki pomocy technicznej określone w art. 2 ust. 4 akapit drugi rozporządzenia (WE) nr 1260/1999.
W regionach wyznaczonych w ramach celu 1, EFRR może przyczyniać się do finansowania inwestycji w dziedzinie edukacji i zdrowia, które są korzystne dla strukturalnego dostosowania regionów.
} elseif($GLOBALS['k1']=="6") { ?>Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
(EAGGF - European Agriculture Guidance and Guarantee Funds)
Powstał w 1964 roku na mocy Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą (1957). Zajmuje się wspieraniem przekształceń struktury rolnictwa oraz wspomaganiem rozwoju obszarów wiejskich. Na Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej jest przeznaczana największa część budżetu Unii Europejskiej (w 1999 przeznaczono na ten cel 42,2 procenta budżetu). Ponadto środki Funduszu pochodzą z opłat nakładanych na importowane spoza Unii Europejskiej produkty rolne.
EAGGF składa się z dwóch sekcji: Sekcji Gwarancji, która finansuje wspólną politykę rolną (zakupy interwencyjne produktów rolnych, dotacje bezpośrednie dla rolników) oraz Sekcji Orientacji, która wspiera przekształcenia w rolnictwie w poszczególnych państwach UE i jest instrumentem polityki strukturalnej. W ramach Sekcji Orientacji EAGGF realizuje się następujące zadania:
- rozwój i modernizacja terenów wiejskich
- wspieranie inicjatyw służacych zmianom struktury zawodowej na wsi (w tym kształcenia zawodowego rolników i ich przekwalifikowania do innych zawodów),
- wspomaganie działań mających na celu zwiększenie konkurencyjności produktów rolnych,
- restrukturyzacja oraz dostosowanie potencjału produkcyjnego gospodarstw do wymogów rynku,
- pomoc przy osiedlaniu się młodych rolników,
- wspieranie rozwoju ruchu turytycznego i rzemiosła,
- rozwój i eksploatacja terenów leśnych,
- inwestycje w ochronę środowiska,
- wyrównywanie szans gospodarstw położonych na terenach górzystych i terenach dotkniętych kataklizmami.
Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa
Sektorowy Program Operacyjny Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb 2004-2006
Cel główny
Racjonalna gospodarka żywymi zasobami wód i poprawa efektywności sektora rybackiego oraz podniesienie konkurencyjności polskiego rybactwa i przetwórstwa rybnego. Produkty rybołówstwa oraz chowu i hodowli ryb, produkty przetwórstwa powinny odpowiadać zapotrzebowaniu rynku krajowego pod względem ceny i jakości oraz powinny być konkurencyjne na rynkach zagranicznych.
Priorytety
Priorytet 1.- dostosowanie nakładu połowowego do zasobów,
- złomowanie statków rybackich,
- przeniesienie statków do krajów trzecich lub zmiana ich przeznaczenia (Działanie wygasło z dniem 01.01.2005),
- wspólne przedsięwzięcia (Działanie wygasło z dniem 01.01.2005).
- odnowa i modernizacja floty rybackiej,
- budowa nowych statków rybackich (działanie wygasło z dniem 01.01.2005),
- modernizacja istniejących statków rybackich,
- wycofanie (bez pomocy publicznej) związane z odnową.
- ochrona i rozwój zasobów wodnych, chów i hodowla, rybacka infrastruktura portowa, przetwórstwo i rynek rybny, rybołówstwo śródlądowe,
- ochrona i rozwój zasobów wodnych,
- chów i hodowla ryb,
- rybacka infrastruktura portowa,
- przetwórstwo i rynek rybny,
- rybołówstwo śródlądowe.
- inne działania,
- rybołówstwo przybrzeżne,
- działania społeczno-ekonomiczne,
- znajdowanie oraz promowanie nowych rynków zbytu na produkty rybne,
- działanie organizacji obrotu rynkowego,
- czasowe zawieszenie działalności,
- działania innowacyjne i inne.
- pomoc techniczna